Η εφηβεία είναι μια περίοδος προσαρμογών τόσο για τον ίδιο τον έφηβο όσο και για την οικογένεια του. Για τη διασφάλιση της σωστής καθοδήγησης των εφήβων είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η εφηβεία είναι ένα πολύ- παραγοντικό φαινόμενο, βιολογικό, γνωστικό και κοινωνικό.
Σε βιολογικό επίπεδο οι έφηβοι ψηλώνουν απότομα και επίσης παίρνουν απότομα βάρος. Αναπτύσσονται ακόμη δευτερογενή χαρακτηριστικά των φύλων (φωνή και τριχοφυΐα στο πρόσωπο για τα αγόρια και αρχή της περιόδου στα κορίτσια). Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος αναπτύσσεται μέχρι το τέλος της εφηβείας. Αυτό εξηγεί το λόγο που κάποιοι έφηβοι δεν μπορούν να ελέγξουν τα συναισθήματα τους και έχουν εκρήξεις θυμού. Σε γνωστικό επίπεδο έχει αποδειχτεί ότι σε αυτή την ηλικία αναπτύσσεται η κριτική ικανότητα. Έχουν μεγαλύτερη αίσθηση του κόσμου και των προβλημάτων γύρω τους αν και συνεχίζουν να έχουν εγωκεντρική σκέψη. Όσον αφορά την κοινωνική τους ανάπτυξη, σε αυτό το στάδιο αποκτούν ταυτότητα και αυτονομία. Επιδιώκουν τη συμμετοχή τους σε ομάδες και αναπτύσσουν στενές διαπροσωπικές σκέψεις με συνομηλίκους τους.
Συμβουλές για τους γονείς:
- Μην κρίνετε τα παιδιά σας και μην τα συγκρίνετε με άλλους εφήβους
- Να τους ενισχύεται να τρέφονται υγιεινά και να έχουν φυσική δραστηριότητα
- Προσπαθήστε να είστε ειλικρινείς μαζί τους
- Κατανοήστε την ανάγκη τους για προσωπικό χώρο
- Δώστε τους αρμοδιότητες για να νιώθουν υπεύθυνοι
- Επιβραβεύστε τους κάθε φορά που προσπαθούν
- Βοηθήστε τους να εξερευνήσουν τις δυνατότητες τους και τις κλίσεις τους
- Προσπαθήστε να τους παρέχετε ένα οργανωμένο περιβάλλον
- Ακούστε τις ανάγκες τους ώστε να χτίσετε μία υγιή σχέση μαζί τους
- Ψυχολογικές Παρεμβάσεις
Οι παρεμβάσεις των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων (18 - 24χρονών) που αντιμετωπίζουν διαταραχές συμπεριφοράς, κοινωνικοποίησης, άγχος, κατάθλιψη, διαταραχές πρόσληψης τροφής και παχυσαρκία είναι εξατομικευμένες στις ανάγκες του εκάστοτε θεραπευόμενου και ακολουθούν αυστηρά πρωτόκολλα. Τα οποία είναι σύμφωνα με τις αρχές ανάλυσης συμπεριφοράς, τη θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης (ACT) και το δεσμό προσκόλλησης (attachment theory).
Η πρώτη επικοινωνία γίνεται με την οικογένεια ή τον νόμιμο κηδεμόνα του εφήβου και στην πρώτη συνάντηση αξιολόγησης είναι όλοι παρόντες. Κατά την πρώτη συνάντηση αξιολογείται η παρούσα κλινική εικόνα του εφήβου καθώς επίσης λαμβάνεται και ένα αναλυτικό αναπτυξιακό και ψυχοκοινωνικό ιστορικό. Στη συνέχεια ορίζεται ένας κύκλος θεραπευτικών παρεμβάσεων (συνήθως 10 συνεδρίες) καθώς επίσης και οι αντίστοιχες συμβουλευτικές γονέων. Μετά το πέρας αυτών των συναντήσεων επαναξιολογείται η περαιτέρω θεραπευτική πορεία. Επιπρόσθετα όπου κρίνεται απαραίτητο κατά περίπτωση υπάρχει υποστήριξη διεπιστημονικής ομάδας (ψυχιατρική αξιολόγηση, νευρολογική αξιολόγηση και συνεργασία με κλινικό διαιτολόγο).
